زنجیره تأمین (Supply chain)، سیستمی متشکل از سازمانها، مردم، فعالیتها، اطلاعات و منابعی است که در انتقال یک کالا یا خدمات از عرضهکننده به مشتری درگیر هستند. فعالیتهای زنجیره تأمین منابع طبیعی، مواد خام و قطعات را به محصول نهایی برای عرضه به مشتری تبدیل میکنند. در سالهای اخیر، نقش زنجیره تأمین، در دست یابی به رقابت پذیری در بخش های مختلف کشاورزی، از جمله زیر بخش زنبورعسل کشور، مورد توجه قرارگرفته و استقرار آن یکی از شاخص های توسعه یافتگی صنایع مختلف محسوب می شود.
صندوق حمایت از توسعه صنعت زنبورداری کشور، به عنوان یک سازمان توسعه ای که متعهد به ایجاد زیرساختهای لازم برای ایجاد زمینههای رشد و توسعه بخش می باشد، با درک اهمیت و لزوم طراحی و استقرار زنجیره تامین در صنعت زنبورداری کشور، طراحی مدل جدید ارائه خدمت صندوق را بر این مبنا قرارداده است. در همین راستا، از طریق همکاری با تیمی از اساتید دانشگاهی متخصص و صاحب تجربه در حوزه مدیریت زنجیره تامین و با صرف زمانی بالغ بر یک سال، ابتدا مدل مفهومی زنجیره تامین صنعت زنبورداری کشور طراحی و سپس نقش و کارکرد صندوق در چهارچوب مدل مذکور تبیین گردید.
مدل مفهومی زنجیره تامین صنعت زنبورداری کشور، شامل حلقه های برنامه ریزی، تامین، تولید، توزیع، ارجاع و توانمند سازها است.
برنامهریزی:
در بخش برنامه ریزی که عمدتا مربوط است به ایجاد زیرساخت های لازم برای برای استقرار زنجیره تامین در صنعت زنبورداری کشور، صندوق حمایت از توسعه صنعت زنبورداری متعهد شده است:
- سامانه معاملات صنعت زنبورداری کشور، در بستر تجارت الکترونیک را طراحی، مستقر و بهره برداری نماید.
- برای ایجاد سامانه جامعه اطلاعات صنعت زنبورداری کشور سرمایه گذاری و کمک نماید.
- با همکاری نهادهای متولی جهت ارتقاء استانداردهای سازمانی، عملیاتی و فرایندی شبکه تعاونیها / اتحادیههای زنبورداری همکاری و ظرفیتهای در اختیار خود را به این مهم اختصاص دهد.
- مکانیزم شناسایی و اولویت بندی نیازمندیهای زنبورداران را به صورت سالانه طراحی نماید.
تامین:
در بخش تامین که معطوف است به فعالیتهای قبل از تولید و بسترسازی که باید در این بخش برای حمایت از جامعه زنبورداران کشور انجام شود، صندوق حمایت از توسعه صنعت زنبورداری کشور متعهد شده است:
- بخشی از منابع خود را به سرمایه گذاری برای شناسایی، تامین و معرفی نهادهها، تکنولوژی و نوآوریهای جدید اختصاص دهد.
- برای جذب سرمایه از جمله سرمایه گذاری خطر پذیراز منابع داخلی و خارجی اقدام و تلاش نماید.
- فرآیند سیستماتیک تخصیص اعتبار و تامین نهادههای مورد نیاز بخش تولید را طراحی و مستقر نماید.
- برای نظام ارزیابی و رتبه بندی تامین کنندگان در صنعت زنبورداری کشور سرمایه گذاری و مکانیزمهای آن را طراحی نماید.
تولید:
در بخش تولید، به عنوان مهمترین حلقه زنجیره تامین صنعت زنبورداری کشور که تمرکز بر جامعه زنبورداران کشور صندوق حمایت از توسعه صنعت زنبورداری کشور متعهد شده است:
- برای شناسایی، تامین و معرفی تکنیکها و روشهای جدید تولید به مثابه آنچه در خصوص “تکنیک تولید انبوه ژل رویال” اتفاق افتاد سرمایه گذاری نماید.
- نظام ارزیابی و رتبه بندی زنبورداران و تعاونیهای زنبورداری را طراحی و به مورد اجرا بگذارد.
- برای شناسایی، بومی سازی و معرفی فرآورده ها و محصولات جدید و روش های تولید آنها سرمایه گذاری نماید
- بخشی از منلبع خود را به مدیریت فرآیند های مربوط به توسعه محصول در صنعت زنبورداری ایران اختصاص دهد.
- فرایند های مربوط به تامین سرمایه در گردش مورد نیاز زنبورداران را طراحی و به مورد اجرا بگذارد.
توزیع:
در بخش توزیع، فعالیت اصلی و تمرکز سرمایه گذاری صندوق بر مدیریت و ارتقاء برند “اکسیر” می باشد، از جمله:
- مدیریت فرآیند های مربوط به توسعه برند (اکسیر)
- مدیریت فرایند های مربوط به فروش محصولات با برند (اکسیر) در فروشگاه های زنجیره ای و سایر کانالهای توزیع
- سرمایه گذاری(طراحی و استقرار) و مدیریت فرآیند توزیع سفارشات خرید از طریق زیرساخت فروشگاه اینترنتی
- پرداخت تسهیلات یا مشارکت در سرمایه گذاری برای ایجاد مراکز فروش و توزیع منطقه ای ونظارت بر آن
- نظارت و پشتیبانی از فرآیند انتخاب شبکه فروشگاهها و خرده¬فروشی¬های همکار توسط فروشگاه های منطقه ای
- سرمایه گذاری و مدیریت فرآیند های مربوط به توسعه صادرات محصولات و فرآورده های صنعت زنبورداری. 🔸
ارجاع:
بخش ارجاع، در مدل زنجیره تامین صنعت زنبورداری کشور بیشتر معطوف به طراحی فرایند های لجستیک معکوس در بخش زنبورداری کشور می باشد
توانمندسازها:
و نهایتا اخرین حلقه از مجموعه حلقه زنجیره تامین صنعت زنبورداری کشور، مربوط است به بخش توانمندسازها، که مجموعه برنامهها و اقدامات صندوق حمایت ازتوسعه صنعت زنبورداری کشور در این بخش عبارتند از:
- مدیریت و حمایت مالی از فرآیندهای ارائه انواع خدمات مشاوره به حلقه های زنجیره تامین صنعت
- مذاکره با نهادهای بالادستی با هدف بهبود زیر ساختها
- جلب حمایتها مالی و غیر مالی از فعالین در زنجیره تامین صنعت زنبورداری کشور
- طراحی و مدیریت نظام نیاز سنجی، تهیه تقویم اموزشی و برگزاری دوره های آموزشی توانمندساز
- مدیریت و حمایت مالی از نظام نیاز سنجی پژوهشی وانجام تحقیقات کاربردی در طول زنجیره تامین
- حمایت مالی و پشتیبانی مدیریتی از حضور فعالان زنجیره در نمایشگاههای بین المللی
- عضویت در نهادهای داخلی و بین المللی مرتبط و مدیریت ارتباطات
- فرآیند نظام پیشنهادات (دریافت، بررسی و حمایت از ایدههای زنبورداران).
در حال حاضر مدل خدمتی جدید صندوق حمایت از توسعه صنعت زنبورداری کشور در چهارچوب مدل زنجیره تامین صنعت زنبورداری کشور به شرح فوق طراحی و به تایید هیئت مدیره صندوق حمایت از توسعه صنعت زنبورداری کشور و شرکت مادر تخصصی حمایت از توسعه سرمایه گذاری در بخش کشاورزی به عنوان سهامدار عمده و نمانیده سهام دولت در صندوق رسیده است.
بخشی از مهمترین انتظارات صندوق از اجرای مدل مذکور و دستآوردهای آن در صنعت زنبورداری کشور به شرح ذیل است:
- استقرار نظام گردش اعتبار و کالا به جای نظام گردش پول نقد در حلقه های مختلف زنجیره تامین که خود موجب کاهش انجراف منابع ارزان قیمت و سهل الوصول صندوق، کاهش ریسک اعتباری صندوق، امکان جذب بیشتر منابع مالی از سایر موسسات پولی و بانکی و اثر بخشی منابع خواهد گردید.
- ایجاد شفافیت، رقابت سالم بین فعالین مختلف در حلقه های زنجیره تامین صنعت، متعادل شدن قیمت ها، افزایش حق انتخاب و قدرت چانه زنی جامعه تولید کنندگان بخش.
- افزایش دسترسی جامعه تولید کنندگان بخش به بازارهای هدف برای اعرضه و فروش محصولات خود به قیمت واقعی و برگشت ارزش افزوده واقعی تولید به تولید کنندگان.